[00:00] Marieken:

Wij kunnen naar Facebook gaan en wij zien meteen wie er op attending staat bij een feestje. We weten hoe laat een DJ of een band speelt, we weten hoe de locatie eruitziet. Vroeger had je natuurlijk, in de jaren vijftig ofzo, had je gewoon een poster van een film of een band en that’s it, je wist voor de rest helemaal niets. En ik denk dat het voorgekauwde, dat we daar soms, ja, toch een beetje saaiig van worden. En zelfs als je naar de film gaat zie je – weet je al in een trailer eigenlijk wat je gaat zien. Dus ik denk dat dingen die dus onverwacht zijn, dat dat, dat dat je herinnering vasthoudt. Weet je wel, een gek gesprek bij de wc, dat vind je soms bijzonderder dan een heel concert.

[00:39] TUNE

Hey!

Ik ben Vincent de Raad en ik ben Melanie Esther en wij zijn 'The Live Coaches.' Wij coachen artiesten in het vertalen van hun unieke verhaal naar een live ervaring op het podium.

In onze podcast gaan wij in gesprek met experts van voor en achter de schermen uit de live muziekindustrie. We praten over alle verschillende onderdelen van live. In elke aflevering staat een ander element centraal. Van performance tot visuals en van styling tot licht, alles komt aan bod.

We bieden je nieuwe kennis, inzichten en meteen toepasbare tips om van jouw optreden een ervaring te maken!

Check onze insta @thelivecoaches voor foto’s en video’s van alle voorbeelden die voorbijkomen.

Ready? Let’s go!

[01:38] Vincent:

Leuk dat je luistert naar The Live Coaches. Dé podcast voor artiesten die van hun optreden een ervaring willen maken. Dit is alweer de zesde van tien afleveringen van dit eerste seizoen, en deze keer hebben we het over Set Design.

Dat doen we met Art Director: Marieken van Huijstee. Met haar bedrijf Shit Art ontwerpt en maakt ze sfeer. Van albumhoezen en props, tot decors voor videoclips, podia en festivals. Zij creëert de fysieke representatie van de droom van menig Nederlands artiest. Zo werkte ze al met onder andere Ronnie Flex, Merol, Joshua J, Blanks, Gaidaa, SMANDEM, en Spinvis.

Samen met Marieken duiken we de diepte in en proberen we antwoord te vinden op vragen als: waarom blijft een gek gesprek bij de wc je soms beter bij dan een heel concert? Waarom is decor eigenlijk zo belangrijk? En wat kun jij als artiest leren van de rij bij de Efteling?

Dit was een ontzettend leuk én zeer leerzaam gesprek, dus we hopen dat jij er net zo veel uit zult halen én van zal genieten als wij.

[02:44] Melanie Esther:

Shit Art Amsterdam, het account wat ik al zo vaak voorbij had zien komen als het ging om decors voor artiesten. Dus toen we voor deze aflevering een gast moesten zoeken, wist ik dat het heel cool zou zijn als we in gesprek zouden kunnen gaan met Marieken. Ik stuurde haar een berichtje en het voorgesprek was zó leuk en gaf al zoveel mooie inzichten. Deze inzichten hebben we nu vertaald in dit gesprek, dus heel veel plezier met luisteren naar de aflevering over decor.

[03:10] Vincent:

Marieken van Huijstee, welkom bij The Live Coaches.

[03:14] Marieken:

Dankjewel.

[03:15] Vincent:

Om te beginnen, ik denk dat de meeste mensen niet per se bekend zullen zijn met wie jij bent of wat jij nu precies doet. Zou jij uit kunnen leggen hoe jij dat normaal verteld aan mensen. Als mensen jou vragen, “wat doe jij?”, wat vertel jij dan?

[03:30] Marieken:

Ja. Waar ik nu heel erg veel mee bezig ben is art direction en met set design. Dus alles wat je ziet in videoclips of op stages, dat ontwerp en maak ik, samen met een groep andere creatieve mensen. Ja. Dus ik maak sfeer, dat is eigenlijk wat ik doe.

[03:44] Vincent:

Jij maakt sfeer.

[03:46] Marieken:

Ja, we maken gewoon dingen voor artiesten. Dus we zijn een onderdeel van het visuele aspect van optredens en van branding online. Dus we maken ook bijvoorbeeld albumhoezen, of helpen wij mee. En we maken decors voor stages enzo. Ja, dat is eigenlijk wat het is.

[04:06] Vincent:

Dat brengt me eigenlijk naar mijn eerste punt in dit interview en dat is het definiëren van decor. Want ik ging thuis als voorbereiding op dit interview googelen op decor en op set design en op definities daarvan, en hoe dat dan omschreven werd in woordenboeken, of op websites. En ik zag echt een ontzettend groot spectrum van definities. En de kleinste die kwamen neer op, “objecten op een podium”, en de grootste die kwamen neer op, “omgeving waarin iets zich afspeelt”…

[04:42] Marieken:

Ja, ik ben het wel eens met dat tweede. Wat is dus eigenlijk als we specifiek set design hebben dan, voor stages wil je het specifiek, is je vraag toch?

[04:50] Vincent:

Ik ben benieuwd, waar trek jij die lijn? Zegmaar, bij “omgeving waarin iets afspeelt” dan zie ik de hele popzaal of het hele festival ook nog voor me als onderdeel van, ja, het decor als het ware, waarin een concert plaatsvindt. Maar, heb jij een lijn die je trekt ergens?

[05:06] Marieken:

Maar zo zie ik het ook echt. Ik denk dat alles wat je bewust toevoegt aan een locatie, dus stel je bent bij een poppodium en jij doet iets geks met, weet ik veel, je versiert waar mensen in de rij staan, of je maakt – we hebben ooit voor een band hadden we bij Eurosonic, hadden we, het was een hele kleine band, en toen hadden we bierfiltjes gemaakt met hun logo erop gestempeld, en die gingen we dus dan gewoon, guerrilla marketing-achtig gewoon op de barren leggen. Dus ik denk dat decor of set design, ten minste, ik vind het leuk om het te zien als: alles wat je toevoegt aan een locatie. Dus dat zou ook een act kunnen zijn of dansers of whatever. Ik denk dat dat ook het leukste is om er zo over na te denken en dat je dan zo ook het meest creatieve, meest authentiek, kunt nadenken over hoe je jezelf neerzet.

[05:53] Vincent:

Is de locatie zelf – want jij zegt nu dingen die je toevoegt daaraan – maar is de locatie zelf ook dan eigenlijk onderdeel van het decor?

[06:00] Marieken:

Nou ja, kijk, als jij in Paradiso optreedt of op een festival, natuurlijk heeft dat een invloed op je decor, dat zeker, of op de ervaring van een ding. Maar laten we het even voor de makkelijkheid houden, “wat je zelf kunt toevoegen”, ik denk dat dat een betere definitie is.

[06:18] Vincent:

Waarom ik dat ook een beetje aanhaal is – ik was aan het nadenken hierover zelf van: waar begint het en waar houdt het op, en je kunt natuurlijk als artiest kiezen waar je staat. Zegmaar, je kunt ervoor kiezen om nee te zeggen tegen locaties die niet passen bij wat jij doet of bij jouw visie van hoe de omgeving van jouw concert eruit zou moeten zien. En dan kun je zeggen: dat is een decor-keuze dan.

[06:40] Marieken:

Ja. Ja, daar ben ik het wel mee eens ja. Ik denk dat als je het op zo’n soort van grootse manier bekijkt, dan is locatie ook een onderdeel van de keuze van je branding. Ja, zeker. Alleen ik word natuurlijk vaak – ik word pas ingehuurd, zegmaar, ik kom pas “in place” als zegmaar de locatie, de datum en de band, of whatever, al vaststaat. En daarna bellen ze mij op en zeggen ze van, “joe, we hebben deze locatie, daar moet nog wat leuks mee.”

[07:08] Melanie Esther:

Ja, terwijl in feite kan een, kan een buitendecor of een buitenlocatie ook al een decor zijn of inderdaad daar al heel erg de sfeer neergezet worden, ja.

[07:17] Marieken:

Absoluut. Ja, als jij in een bos optreedt of whatever, of je maakt een liveoptreden en het is voor streaming en je doet dat in het bos of in een park of onder een brug, ja, dat geeft natuurlijk, dat geeft een andere sfeer, en dat is ook heel erg leuk om over na te denken denk ik.

[07:30] Vincent:

Ik ga zo nog terugkomen op wanneer jij erbij komt kijken en wat dan het proces gaat zijn. Eerst nog even; jij zei in jouw mail met wat prompts die jij ons stuurde en wat lessen die jij hebt geleerd, vertelde jij over dat, ja, wat je net al aanhaalt, dat als het ware al je vrienden op het podium brengen om te dansen bij je laatste nummer, dat is ook een onderdeel van decor. En toen zei je, “het gaat om unexpected elements.” Kun je daar wat over vertellen, wat je daarmee bedoeld?

[07:57] Marieken:

Wat ik bedoel met unexpected elements. Ik denk vooral, in deze day and age, wij kunnen naar Facebook gaan en wij zien meteen wie er op attending staat bij een feestje. We weten hoe laat een DJ of een band speelt, we weten hoe de locatie eruitziet. Vroeger had je natuurlijk, in de jaren vijftig ofzo, had je gewoon een poster van een film of een band en that’s it, je wist voor de rest helemaal niets. En ik denk dat het voorgekauwde, dat we daar soms, ja, toch een beetje saaiig van worden. En zelfs als je naar de film gaat zie je – weet je al in een trailer eigenlijk wat je gaat zien. Dus ik denk dat dingen die dus onverwacht zijn, dat dat je herinnering vasthoudt. Weet je wel, een gek gesprek bij de wc, dat vind je soms bijzonderder dan een heel concert en daar kun je natuurlijk op inspelen.

Dus als jij niet zo heel veel pieken hebt, maar je mag ergens optreden en je zegt, “okee jongens, vijf vrienden…” of tien, weet ik veel hoeveel vrienden je hebt. Maar, “kom allemaal in het geel en kom dan het laatste nummer meedansen.” Of als je interactie hebt en je hebt een of andere, ja, glow sticks is wel heel truttig, maar gewoon: als jij dingen aan het publiek geeft waardoor ze mee kunnen dansen of je geeft allemaal feesthoedjes ofzo, op een heel erg leuk feest, met, weet ik veel, een heel erg leuk nummer ofzo, ja, dat zorgt gewoon voor saamhorigheid en voor, ja, spontaniteit. Dus je kunt – het is geregisseerde spontaniteit. En dat is dus niet erg, als je het goed doet.

[09:22] Vincent:

Nu hebben we dus een beetje decor, wat je dus bijna zo breed kunt trekken als je zelf wilt. Maar wat dus echt al de locatie kan zijn waar je bent. Of het een poppodium of een festival of een bos of een zee is en je zit op een boot te spelen. Je kunt het zo gek niet bedenken of het gebeurt. Tot aan objecten op het podium. Tot aan een klok ophangen of spiegels neerzetten op een podium.

En dan wil ik eigenlijk door naar de functie daarvan. En dan ben ik eigenlijk benieuwd waarom jij denkt dat het als artiest belangrijk is om daarover na te denken, over decor. Wat jij bent muzikant, je speelt muziek, mensen komen voor de muziek, waarom is het zo belangrijk om over decor na te denken?

[10:03] Marieken:

Nou, dat is ontzettend belangrijk. Muziek is allemaal associatie weet je wel? Dus het is vaak, als jij bijvoorbeeld een nummer hebt ontdekt zelf en het is nog een onbekend nummer, dan denk je: oh my god, dit is het allerbeste nummer ever. En dan wordt het hip en dan staat het in de top 40 en dan vind je het nummer heel erg – ja, dan vind je het gewoon een vervelend nummer geworden. Dus alles is associatie. Dus als jij hele mooie muziek maakt maar de sfeer om je concert is heel kill of juist heel anders, dan snappen mensen dat niet. Dus het kan elkaar versterken.

Dus net zoals met eten, als jij lekker eten hebt en je hebt het mooi opgebouwd, weet je wel, je hebt een mooi lekker flupje lekker alfalfa erop gelegd of whatever, dan smaakt het ook lekkerder. Dus hoe je je bord opmaakt heeft invloed op de smaak die je ervaart in je mond. En dat is hetzelfde met concerten. Dat als jij een bepaalde sfeer meegeeft, dan zou je dan later ook de muziek als je die nog een keer luistert daaraan linken. Net zoals dat als jij nu nummers hoort van vroeger, dat je denkt: oh god, ik ben weer in zuid Frankrijk, ik voel weer dat ik op het strand ben. En dat is natuurlijk wat je wilt meegeven als je een ervaring wilt doen.

[11:13] Melanie Esther:

Ja, ik vind het altijd superinteressant om shows te kijken van awardshows, omdat de artiest daar vaak het nummer speelt wat het meest bekend is op dat moment. En nu heb je net de BET awards gehad en daar was een show van Lil Nas X, dat ie zijn song “Call Me By Your Name Montero” in een soort Egyptische sfeer deed met helemaal set design in die sfeer en kleding en alles, die dansjes, alles paste daarbij. Maar bijvoorbeeld bij andere awardshows zet ie weer een heel andere vorm van het nummer neer. Hoe denk jij over dat een nummer dus steeds zo’n anders smaakje krijgt eigenlijk, als ik het een beetje terug refereer naar dat gerecht.

[11:51] Marieken:

Kijk, als grote artiest kan je natuurlijk veel makkelijker heel veel verschillende dingen doen. Want ten eerste: je hebt meer budget, dus dat maakt ook uit. En je hebt natuurlijk ook gewoon meer mensen om te werken. En juist omdat dat nummer zó bekend is, moet je wel iets doen met stage design en decor, want anders dan is het ook niet meer boeiend om dat nummer te luisteren, of minder boeiend in ieder geval. En Lil Nas is natuurlijk al echt al een merk op zichzelf. Dat merk staat al op zichzelf. Terwijl je natuurlijk als kleinere artiest misschien wat meer continuïteit nodig hebt. Zodat je dan wel ergens voor staat. Weet je wel, zodat het een soort van duidelijk is wie je bent. Of het moet juist wel heel erg weer zijn dat jij dan de ene keer punk bent en de andere keer heel erg meisjesachtig of whatever en dat dat juist een soort van die diversiteit, dat dat juist weer een soort van jouw lijn is ofzo.

Snap je wat ik bedoel? Het is zegmaar: óf alles verschillend – dat is hetzelfde met natuurlijk – je moet het een beetje zien als kleding. Óf je doet gewoon, alles is een verschillend printje. Dus dat je tijgerprint schoenen hebt, stippen mayo, gestreept shirt en een geruit jasje, en dan past het ook weer bij elkaar omdat al die printjes weer bij elkaar zijn, óf het is een soort van, een soort van dat je het een soort van, bijvoorbeeld dat je in een kleur bent of whatever. Maar mensen willen gewoon lekker duidelijkheid hebben. En dan daarnaast dus die onverwachte dingen.

[13:14] Vincent:

Echt grappig dat je die lijn maakt met kleren. Want ik had ook hier staan in mijn notities van: is decor design eigenlijk net als mode? Of je nou niks aantrekt of dat je er niet echt over nadenkt, óf dat je juist heel erg je best doet: het zegt altijd iets.

[13:30] Marieken:

Absoluut. Zeker weten. Ik zie kunst als mode. Ik zie ook stage design als mode. Wat mij heel erg mooi staat hoeft jou niet mooi te staan en andersom. Dus wat Beyoncé draagt vind ik fantastisch, maar als ik het zou dragen zou ik er echt uitzien als een oempa loempa en dan zouden mensen denken: okee, you’re not doing that. Dus ik zie stage design absoluut zo. En ook – stage design kun je ook heel erg goed over nadenken over, kijk, als jij in Paradiso optreedt, of je treedt op in de Melkweg, dat zijn gewoon twee hele verschillende sferen. Dus daar moet je ook wel over nadenken, dat decor in de Paradiso anders overkomt dan decor in de Melkweg.

Daar heb ik het met Shit Art dus heel veel over gehad, of heel erg veel ervaren – want… Shit Art is ontstaan doordat ik ooit, ja, eigenlijk kunst voor mezelf maakte. Dus tekeningen, whatever. En toen zei een keertje – wel met een paar bier op – “Shit Art kunst op wc’s” – en toen zei een vriendinnetje van mij, “doe maar op mijn festival”. Ja, maak maar kunst op festivals. Toen dacht ik: dit is een leuke manier om gratis naar festivals te gaan. En toen deden we gewoon – één dixie deden we vast met een cijferslot en dan zetten we daar gewoon ons eigen bier en eten en dat soort dingen in. En we vroegen gewoon, “okee, ik wil tien vrijkaarten voor men vrienden” en dan gingen we gewoon, dan hadden we een partypooper of een schijtfeest, of whatever. Dus elke keer als je de deur opendeed van een wc dan was er dus een andere wereld. En dat was voor mij een hele leuke manier om mijn kunst te bedrijven zonder dat mijn naam erachter stond. En ik had natuurlijk meteen ook reactie van wat ik had gemaakt. Weet je wel? Natuurlijk gewoon dronken mensen die steeds uit die wc’s kwamen.

Maar wat ik daar heel erg van heb geleerd, is dat – Ik ging toen, twee jaar later, ging ik allemaal mijn festivalkunst ging ik exposeren in een gallerie. En dat waren allemaal witte muren en daar kwam mijn kunst eigenlijk weer héél anders over dan op de wc’s. Want op de wc’s heb je natuurlijk heel veel visuele informatie, je hebt dan bomen eromheen, je hebt allemaal mensen eromheen. Het is modderig, blablabla. En dat is natuurlijk ook iets waar je heel erg rekening mee moet houden, vooral met buitenstages, dat er gewoon ongelofelijk veel informatie op de bezoekers afkomt, weet je wel?

Je hebt harde muziek, je hebt muziek van andere stages, je hebt bomen, je hebt gras, je hebt allemaal mensen, je hebt misschien een heel knap meisje die je in de verte heel graag wilt zoenen, weet je wel, je bent je vrienden kwijt. Dus vooral voor buiten stages moet je ervoor zorgen dat de decorstukken die je gebruikt, dat die gewoon groot zijn, en duidelijk. Want: kleine dingen, het valt weg. Zegmaar, dat heeft geen zin. Want mensen zien het sowieso minstens misschien maar van vier of vijf meter afstand, en het allerbelangrijkste is kleur, als aller allereerste, dat moet je als allereerste doen. Want als je een beetje ogen een beetje zo half dicht doet, vorm valt weg, wat overblijft is kleur, daarna vorm, en daarna pas letters. Ja.

[16:14] Melanie Esther:

Wow, heel veel nieuwe informatie.

[16:17] Vincent:

Vet. Ja, ik had het al de “vijf-meter regel” genoemd hier op mijn notities. Als het vanaf vijf meter afstand niet duidelijk is, dan, laat maar weg uit je decor. Maar, waar we hier eigenlijk bij terechtkomen is proces. En, in die aflevering van Es Devlin van Abstract, de documentaireserie op Netflix, daarin worden vijf hoofdstukjes aangehaald. Vijf “ingrediënten” noemen ze het. En zij heeft het over: ruimte, licht, donker, schaal, en tijd.

En een paar afleveringen geleden spraken wij met Toon Rooijmans. Een artistic director, ook wel set designer, en hij had zijn eigen zes pijlers die daar heel erg op lijken. Namelijk: sequentie, dus de volgorde waarin dingen gebeuren, ook een beetje tijd zoals bij Es Devlin. Dan contrast, schaal, licht, kleur en textuur.

En ik ben eigenlijk heel benieuwd, je noemt net al kleur en vorm, maar kun jij voor jezelf ook – ben jij het eens met deze pijlers die ik nu noem of heb jij eigenlijk een set van jezelf die je zegmaar, drie, vier, of vijf dingen die jij onderscheidt als de soort van essentiële onderdelen waarmee jij werkt of waar jij over nadenkt?

[17:27] Marieken:

Nou ja, in ieder geval voor mij als werk, maar dit is wel een beetje een side note, maar de allerbelangrijkste voor mij zijn de vijf T’s. Touw, tagger, tape, tie wraps en tinner. Want als er dingen misgaan dan moet je die vijf dingen hebben. Want er gaat altijd iets kapot en een touw en tagger – een tagger is voor nietjes zegmaar – en tinner is om verf of shit eraf te halen als er iets vies wordt. Dus dat zijn mijn vijf T’s, maar dat is natuurlijk niet waar je op doelde.

Wat ik het allerbelangrijkste vind en vanuit daar wil ik werken, is gewoon dat je iets maakt dat mensen onthouden. Dat het opvalt. En vanuit daar nadenken. Liever dus één goed ding dan allemaal dingetjes. En het kan ook een gebeurtenis zijn. Wat ik zei dus over, weet ik veel, dat je allemaal stuiterballen in het publiek gooit ofzo.

[18:22] Melanie Esther:

Want bijvoorbeeld – even een praktisch ding, want jij hebt ook met Joshua J gewerkt toch? Heb jij ook met hem die rode telefoon bedacht of gemaakt?

[18:31] Marieken:

Ja. Nou, niet bedacht, wel gemaakt, ja.

[18:32] Melanie Esther:

Okee. Zou je misschien een beetje kunnen vertellen hoe dat is gegaan? Want dat zie ik heel erg als een, ja, herkenbaar iets wat op zoveel verschillende plekken, online, clips, in shows, radio promo, terugkomt.

[18:45] Marieken:

Ja, dat is samen gedaan met Sgraphy of SBBN media. Joshua J die wilde eigenlijk een soort van terugkerend element creëren – ik heb hem zelf niet bedacht, dus ik ga daar niet credit voor nemen – en toen is Sebas – zo heet hij – naar mij toegekomen van, “goh, we willen een telefoon laten maken.” Een rode telefoon. En die hebben we natuurlijk weer gister nodig”, want dat is altijd zo. En hij moet hufter-proof, want hij – we willen hem vaker gebruiken en whatever.

En dat is echt een prop design, dus ik ben – ik woon zelf op een schip en mijn buurman is ook een schipper en hij is decorbouwer. Dus hij is decorbouwer voor onder andere de Lion King enzo. En, hem kan ik altijd vragen.

[19:27] Melanie Esther:

Wow, beter een goede buur dan een verre vriend. [Iedereen lacht]

[19:29] Marieken:

Zeker weten! Ik heb ongelofelijk veel geluk van deze vent. En die vent, weet je wel, dit is echt, hij is een beetje mijn coach in hele specifieke dingen. En samen met hem heb ik die telefoon gemaakt. En die telefoon is gemaakt uit piepschuim. Dus we hebben piepschuim verlijmd, dus op elkaar gelijmd en met een plastic sheet en die telefoon is ook gewoon gemaakt van draad. Volgens mij was het spanningsdraad of whatever.

Die telefoon die kwam eigenlijk voort uit een liedje over dat je graag met iemand wilt connecten als diegene niet bij je is. En dat je dan wel het gevoel hebt dat je wat hebt. Dus het is een symbool vanuit zijn eigen liedje. En nu gebruikt hij dat symbool ook in al zijn andere liedjes, ook al gaat ook al gaat het niet meer over het naar je geliefde willen bellen.

[20:17] Melanie Esther:

Mooi. Dat gaat eigenlijk ook wel heel veel over hoe bedenk je decor eigenlijk?

[20:21] Marieken:

Ja.

[20:22] Vincent:

Ja, dat is echt waar ik ook nu naartoe wil. Naar het proces. Ik ben heel benieuwd naar, jij wordt benaderd door een artiest en die artiest die gaat – in ons geval – die gaat een liveshow maken en die wil graag een decor. Hoe begin jij dat proces met die artiest? Wat is het eerste wat jij doet? Wat zijn de vragen die jij dan meteen stelt? Kun jij vertellen hoe dat gaat?

[20:48] Marieken:

Ja, tuurlijk. Het allerbelangrijkste is eigenlijk: hoeveel tijd heb ik ervoor om het voor te bereiden, voor wat het wordt gebruikt, dus, is het een liveshow met publiek? Dus is het publiek het belangrijkste, gaan we die pleasen? Of gaan we een liveshow doen met een streaming? Want kijk, als jij bijvoorbeeld een streaming hebt online, dan – het maakt geen reet uit of jij een heel groot decor hebt, want je hebt alleen maar close-ups. Dus dan moet je juist wel hele kleine decortjes hebben die rondom iemands hoofd zitten ofzo. Maar als jij het publiek aan het pleasen bent, dan moet je juist weer groot gaat omdat dan eigenlijk je camera – de mensen zijn dan even de camera – veel verder weg zitten. Dat is eigenlijk het allerbelangrijkste om te weten.

En dan natuurlijk de locatie, dus waar het is, weet je? Dus als jij in een bos zit en je weet, misschien gaat het regenen, dan moet je materiaal op aanpassen. En waarom je eigenlijk überhaupt die livestream doet? En voor wie? Ik bedoel, als jij een kinderprogramma gaat maken dan ga je niet allemaal piemels schilderen ofzo. Maar ja, voor wereld aidsnacht, wat een, voor Joost van Bellen, dan wil je juist wel heel veel piemels schilderen, snap je? Dus dat is natuurlijk, ja, dat maakt uit.

[21:58] Melanie Esther:

Ja, er zit een verschil. [lachen] 

[22:00] Marieken:

Ja precies. Je publiek maakt heel erg uit. En budget natuurlijk. Ik bedoel, voor honderd euro kan je iets anders dan voor drieduizend euro, ja, dat maakt natuurlijk ook uit.

[22:10] Melanie Esther:

Ik vind dat wel een interessante hoor, dat stukje van je van: je publiek maakt uit voor het decor.

[22:14] Marieken:

Ja, ja tuurlijk.

[22:14] Melanie Esther:

Dat is toch – dan kom je toch weer… Ja, het klinkt heel logisch, maar uiteindelijk is het denk ik wel een bepaald inzicht van, ja, voor wie je staat heeft uiteraard effect op hoe het eruit moet gaan zien.

[22:24] Marieken:

Ja.

[22:25] Vincent:

Wat je eigenlijk ook zegt, is dus: dat, stel je voor, dat jouw decor op het podium staat, maar je set is nog niet begonnen, dat mensen bijna aan jouw decor al een beetje kunnen zien of dat voor hen gaat zijn, die muziek. Dat het dat ook kan signaleren, als het ware.

[22:37] Marieken:

Zeker weten.

[22:39] Vincent:

Dus je hebt die vragen van: wanneer is het? Waar is het? Voor wie is het? Die stel je aan een artiest. En daar hebben jullie een gesprek over. En wat gebeurt er vervolgens? Wat is de volgende stap in dat proces wat je doorloopt?

[22:52] Marieken:

Ja, dan vraag ik van: okee, zijn er dingen waar ik iets mee kan? Dus bijvoorbeeld voor SMANDEM heb ik laatst een liveoptreden decor voor gemaakt. En SMANDEM die heeft net zijn eerste EP uitgebracht. Die hele mooie kleuren hadden en we hebben eigenlijk gewoon de albumcover nagemaakt, maar dan in 3D.

[23:11] Melanie Esther:

Ja, dat was heel tof.

[23:12] Marieken:

Ja, dankjewel. Was ik ook blij mee. En ja, dus dat je dan zegt, welke sfeer wil je hebben? Soms dan – je zou natuurlijk ook props kunnen gebruiken of decor. Dat als jij bijvoorbeeld een beetje verlegen bent, kan het ook heel erg fijn zijn om een prop te hebben waar je een liedje mee kunt beginnen. Van okee, ik heb hier men telefoon en ik wil deze een beetje opdragen of blablabla. Weet je? Dus net zoals dat er comedians soms ook hun decor gebruiken om een nieuwe sketch of een nieuwe bit te beginnen. Dus het kan ook af en toe houvast geven om je verhaallijn in je optreden te duiden zegmaar.

[23:49] Vincent:

Ik moet nu denken aan die Lana Del Rey, die had een aantal jaar geleden had ze een schommel op haar podium en dan deed ze zo’n ballad letterlijk schommelend, En dat gaf heel erg die vibe.

[23:58] Marieken:

Ja precies. En dat kun je ook – voor jezelf kan dat ook wel weer – ook wel gewoon – ja, jezelf ook in de mood zetten, of je zelfverzekerd laten voelen. Ik bedoel, het is net zoals als jij een dinertje hebt en er komen allerlei mensen eten en je hebt de tafel heel mooi gedekt, dan voel je jezelf ook wat zelfverzekerder als ze langskomen omdat je dan wat over hebt te vertellen enzo. Dus je hebt dan, zoals mensen al binnenkomen als je mooi de tafel hebt gedekt, dan heb je de sfeer al een beetje gezet. Voordat we eigenlijk al zijn begonnen met eten. Zo moet je het ook een beetje zien met decor. Dat je dan jezelf ook helpt om je geluid en je sfeer te versterken.

[24:36] Vincent:

Ja, heel cool. Vaak in poppodia dan kom je binnen en dan verschilt het heel erg per artiest dan… soms zie je gewoon die zwarte doos en dan weet je niet eens echt wie er komt optreden voordat de act begint.

[24:46] Marieken:

Ja, dat kan ook interessant zijn natuurlijk, ik bedoel, Kanye West doet dat heel erg, dat ie dan opeens ergens staat ofzo.

[24:52] Vincent:

Ja. Maar aan de andere kant is het ook heel vet – want je staat daar vaak als publiek best wel lang al voordat het uiteindelijk begint.

[24:58] Marieken:

Absoluut ja.

[24:59] Vincent:

Je hebt soms dan een voorprogramma, nou dan bedek je het, maar dan is het vaak nog veertig, vijvenveertig minuten tussen dat je gewoon staat te praten daar, en dan, als er dan niet jouw sfeer hangt, dan heb je een hele harde breuk, terwijl je die dus ook zachter kunt maken als de zaal al wat meer voelt als jou al.

[25:13] Marieken:

Absoluut. Ik bedoel, je zou zelfs, stel dat er mensen in de rij staan om naar binnen te gaan en je hebt gewoon wat vrienden uitgenodigd en die zet je gewoon in een of andere themaoutfit of whatever en je zegt: “hey, welkom dat jullie er zijn!” Dan heb je al een hele andere sfeer. Het moment van naar binnen gaan is ongelofelijk belangrijk. Ik had het een paar jaar geleden, dat ik – ik had twee verjaardagen. Op vrijdag had ik een verjaardag van iemand die ik niet goed kende en ik wilde er eigenlijk niet naartoe maar diegene vroeg van, “hey, wil je alsjeblieft komen, zou ik leuk vinden.” En de dag daarna had ik een verjaardag van iemand die ik heel erg goed kende. En op vrijdag ging ik naar die verjaardag toe, maar wel een beetje zo onzeker, want ik kende dus niet zoveel mensen. En toen kwam ik binnen, zei ze, “hey, Mariek, wat leuk je weer te zien! Whatup?” Weet je? “Hoe gaat het met je?” En toen had ik eigenlijk een veel leukere avond dan toen ik de dag erna naar die verjaardag ging want toen had ik helemaal niet zo’n entrance. Dus als jij zorgt dat er bijvoorbeeld iemand bij de deur zegt van, “hey, wat leuk dat je er bent, hier is de garderobe, daar kun je muntjes halen.” Dan heb je al zo’n andere sfeer in je zaal. Dus als jij zorgt dat je mensen al enthousiast zijn voordat je begint, ja, dan heb je natuurlijk alweer, een goed begin is het halve werk zegmaar.

[26:20] Melanie Esther:

Ik moet daarbij eigenlijk ook gewoon denken aan pretparken. Bijvoorbeeld de Efteling, dan sta je zo lang in de rij en eigenlijk is die rij soms nog een langere ervaring dan de rit zelf. Maar daar zie je al – het ruikt daar al anders en je hoort natuurlijk muziek ook al opstaan, dus het brengt je inderdaad helemaal in de sfeer.

[26:38] Marieken:

Precies. Ja, je kunt zoveel leuke kleine dingen doen die gewoon tof zijn. Dus wat ik ook zei, ooit bij Eurosonic bierviltjes neergelegd voor een band. Je kunt zoveel verschillende dingen doen die ook gewoon voor ieders budget is weet je? Dus heel veel mensen denken: ah stagedesign, moet duur zijn, maar dat is helemaal niet waar. Je moet gewoon goed nadenken. Als jij een huis bouwt en je denkt gewoon over elk dingetje na, dan kan een deurklink ook al iets zeggen. Dus alles wat jij visueel neerzet is een keuze, en als je daar bewust over nadenkt dan kun je daar heel erg leuk mee spelen.

[27:13] Melanie Esther:

En is bijvoorbeeld, de muziek die je hoort tijdens het wachten, is dat ook decor? Dat is niet visueel, maar wel sfeer?

[27:20] Marieken:

Nou ja, ja wel sfeer, dus ik, ja, dus ik vind ook de hele scheidingslijn tussen sfeer of acts, of decor niet zo boeiend. Ik heb heel veel acts gedaan op festivals, dus performances, en ik vind het ook leuk om daartussen te spelen. Dus ik denk gewoon dat je misschien set design ofzo moet zien als: okee hoe, welke sfeer wil ik neerzetten? Want dan limiteer je jezelf ook niet. Dus als jij bijvoorbeeld zegt tegen de barman, okee, zou jij misschien een muntje extra geven een keer in de honderd biertjes? En dan krijg je dat zegmaar cadeau van de artiest ofzo. Dat maakt gewoon al uit. Dat is al een heel erg leuk – en dan maak je een of ander leuk muntje waar dan je, weet ik veel, je foto op staat met een duimpje. Dan heb je gewoon iets waar mensen over gaan vertellen. Dus je wilt gewoon graag dat mensen – want je publiek die naar je concert toe komen dat moeten gewoon je visitekaartjes worden voor de rest van de wereld. Dus als je ervoor zorgt dat zij een soort van jouw ambassador worden, ja, dan gaat het natuurlijk… ja, dan kan het gewoon heel erg leuk zijn om daarmee, ja, iets te doen.

[28:21] Vincent:

Ik ben nog wel benieuwd, om even terug te gaan naar het bedenkproces van dit soort dingen. Dus, je hebt dus bijvoorbeeld zo’n telefoon en dan heb je uit zo’n song heb je dan – of uit zo’n videoclip heb je dan als het ware voeding, noemden we dat met Toon. Voeding om te gebruiken voor iets anders, weer iets nieuws, dat kun je uit allerlei dingen halen. Waar haal jij vaak nog meer – waar haal jij allemaal voeding uit? Waar ga jij allemaal naar kijken met die artiest van, kijk jij naar lyrics bijvoorbeeld? Kijk je naar hun videoclips? Kijk je naar vorige shows? Waar ga je allemaal naar kijken?

[28:52] Marieken:

Ja, lyrics is het leukst. Ik vind lyrics het leukst omdat dan de mensen die echt je teksten kennen, die snappen het. En andere mensen die snappen het niet en dan is het gewoon een leuke prop. Dus ik vind inspiratie uit de liedjes halen het leukste omdat dat het meest persoonlijke is. En ook het meest een directe link naar wat je aan het maken bent. Dus ik zou eigenlijk altijd beginnen met de lyrics.

[29:14] Vincent:

Es Devlin zei dat ook in die aflevering, dat ze letterlijk alle lyrics ging uitschrijven van die artiest en dat ze gewoon per – dat ze gewoon alle woorden gingen highlighten die ze iets deden, die ze raakten. En dat ze gingen kijken in welke omgeving wil ik deze lyrics eigenlijk uitspreken? Wat moet er om mij heen te zien zijn als ik dit zeg? Nu?

[29:31] Marieken:

Ja, precies. Ja, dat is precies wat het is. Dat is tof. En met brainstormen is het sowieso dat je van heel groot naar praktisch gaat. Dus gewoon van, okee, “we kunnen naar de ruimte-ideeën”, naar een soort van: okee, hoeveel budget is er? Welke kennis heb ik? En wat kan er überhaupt? Dus ja, het is sowieso tof om gewoon groots na te denken. Okee, wat zegt dit woord? Wat bedoel ik daarmee? En vooral als je het zelf doet, ja, hoe leuk is het om dan na te denken over… Ik kan me voorstellen dat als jij liedjes schrijft, dat je sowieso al beelden in je hoofd hebt waarom je het opschrijft, of waarom je een woord hebt gebruikt. Nou, gebruik die beelden dan in een moodboard als je bijvoorbeeld met mij gaat samenwerken. Ja, om dat dan te visualiseren. Of als ervaring te doen he, dus het hoeft niet visualiseren als een soort van vaststaande prop, het kan ook zijn dat je stuiterballen in een – in het publiek gooit, of whatever.

[30:27] Vincent:

Ja. Ik heb nog een quote en dan houd ik echt op over die Es Devlin aflevering, maar… [iedereen lacht] Ze zei, ze zei dit: It's not necessary for the audience to know every detail. It's actually more helpful to create an object that, for everybody, has meaning." En, hoe het op mij overkwam was dat, bepaalde objecten of bepaalde visuele dingen – zij hadden bijvoorbeeld het voorbeeld van een tunnel ofzo – creëren bij iedereen een soort van ervaring uit je jeugd of uit het verleden. Bijvoorbeeld dat je achter in de auto ligt en lichtjes voorbij ziet gaan terwijl je bijna in slaap valt als kind. Dat soort dingen. Of, nou ja, die bij iedereen associatie oproepen. En zij was heel erg aan het kijken naar: hoe reageert het publiek emotioneel op een bepaald object of op een bepaald visueel ding?

[31:16] Marieken:

Nee kijk, weet je, je moet niet dingen dicht schilderen. Dus als jij letterlijk je lyrics gaat visualiseren, ja dan geef je niet mensen de ruimte om ook, ja, hun eigen fantasie erop los te laten. Iedereen heeft natuurlijk een andere levenservaring of whatever, en je wilt natuurlijk dat de liedjes, dat dat, dat die liedjes van de luisteraar zelf worden.  Dat is echt, “ah dit liedje is echt van mij.” Dus dat, zodra je het hebt gezongen, of zodra het zegmaar uit je mond is gekomen, of whatever, uit je gitaar, dat het dan van diegene wordt. En daar moet je dus ook voor zorgen dat, ja, dat daar ruimte voor is om de ervaring eigen te maken. Het klinkt een beetje vaag, maar dat is wel wat ik bedoel.

[31:58] Vincent:

Zijn er dingen op dit moment waarvan jij denkt dat ze heel belangrijk zijn om aan te stippen of om het over te hebben, die we nog niet hebben besproken nu?

[32:11] Marieken:

Ik denk dat er een aantal dingen zijn die gewoon ongelofelijk belangrijk zijn. Ik heb het ook even opgeschreven, want ja, ik heb ADHD, dus dan gaat het beter. Okee, dus. Eigenlijk, om het een beetje kort samen te vatten:

- weet wie je voor je hebt,

- bedenk dat de stage groter is dan alleen de stage, dus je zou dus ook, weet je wel, mensen door je publiek kunnen laten lopen.

- Interactiviteit is gewoon superleuk. Weet je wel? Met je publiek.

- Kleur is belangrijker dan vorm. En daarna pas letters dus.

- Denk gewoon goed na over het gevoel wat je wilt uitstralen en ga gewoon een keer in de schoenen staan van je publiek en denk van: hey, wat zou ik nou fijn vinden om te ervaren als ik naar een concert ga.

- En ga is ook gewoon naar andere concerten kijken zo van, hey, wat vind ik tof? Wat triggert mij? Wat vind ik, ja, wat vind ik nu eigenlijk echt inspirerend?

- En besef gewoon dat als artiest, dat je gewoon wel een artiest bent en dat je niet een soort van gewoon maar, ja, jezelf bent. Je bent wel gewoon meer dan jezelf ofzo. Dus je mag ook wel ietsje heftigere kleren aan, je mag wel ietsje grotere bewegingen maken. Ja, je bent een performer, en soms dan vergeten denk ik beginnende artiesten, dat ze dan denken: oh ik ga, doe maar normaal dan doe ik al gek genoeg. Zo van, ja maar de functie van een performer is juist om ietsje groter dan jezelf te zijn. En groter dan jezelf hoeft niet meteen hysterisch te zijn, weet je wel, als jij mooie singer-songwriter liedjes doet dan kan het ook heel erg intiem, maar je bent wel aan het performen.

[33:39] Melanie Esther:

Mooi. Wat een mooie samenvatting!

[33:41] Vincent:

Ja. En in dat geval van die singer-songwriter is groter dus eigenlijk nog kleiner. Misschien juist dat kleine uitvergroten.

[33:48] Marieken:

Ja, ja, precies.

[33:49] Vincent:

Dus nog zachter licht, nog kleiner gaan staan, of nou ja, je kunt het… Of misschien wel midden in het publiek gaan staan in een cirkeltje zodat ze bijna boven jou uit torenen. Zeker als je zelf niet zo lang bent.

[34:00] Marieken:

Honderd procent, dat soort dingen. Of je gaat op de grond zitten. Whatever. Weet je wel?

[34:04] Vincent:

Ja. Jij hebt het net over: vraag je af welke concerten – bezoek concerten bekijk concerten – zijn er bepaalde artiesten of concerten of videoclips die jou heel erg triggeren of waarvan je denkt: als je er een paar moet checken, check deze zeker?

[34:18] Marieken:

Ja, ik vind K-Pop doet het gewoon heel erg goed.

[34:20] Melanie Esther:

Jij hebt ons een hele interessante video gestuurd waarin een soort van allemaal scenes uit videoclips van K-Pop artiesten bij elkaar staan, en ja, daar zie je honderd procent de rol van decor in hun genre in ieder geval.

[34:37] Marieken:

Ja, dat is echt te gek. Ja ik vind, ik ben zelf gewoon heel erg van highly stylized en dat het juist is van okee: als je een videoclip maakt dan ben je niet de echte wereld aan het doen. Je bent – dus voor mij persoonlijk is het zo dat als je een videoclip maakt, dan is het echt: okee, ik maak iets wat niet in de echte wereld bestaat. Dus het mag juist overdreven zijn en grootser, want je bent iemands vermaak. Dus je moet juist iemand uit even de school of de ruzie met je ouders of met, weet ik veel, gedoe op werk die wil je daaruit halen en even in een nieuwe wereld zetten. Dus ik vind het juist leuk om te spelen met de onwerkelijke werkelijkheid zegmaar.

[35:15] Vincent:

Mooi. Okee, dan komen we aan bij een vraag die ik dit seizoen aan elke gast stel en die heel erg tot de kern komt van het onderwerp waar we het over hebben. Namelijk: live shows. En dat is de alien vraag. En die gaat als volgt, stel je voor er lang een alien op aarde en die alien die weet dus niet wie wij zijn, die weet niet van onze cultuur, die weet niet van hoe wij delen en hoe wij werken. En jij neemt die alien mee naar een concert om te laten zien, ja, om te laten zien wie wij zijn als mensen. Hoe zou jij dan uitleggen aan die alien wat een concert is?

[35:59] Marieken:

Een concert voor mij is: een groep mensen die elkaar misschien onbekend zijn, een groep laten voelen. Of laten verbinden. En goede muziek of een goed optreden maakt ervan dat dat die groep mensen als één, ja, als één organisme beweegt. Ik denk dat dat de functie is van muziek. Is namelijk de verbinding. Met jezelf soms ook. Dus sommige muziek is natuurlijk om in je eentje te luisteren. Maar is dus verbinding naar een, ja, toch wel een dieper zijn. Zonder nu en dan je heel erg serieus te nemen want, please, neem jezelf niet te serieus. Maar dat is wat een concert voor mij is.

[36:36] Melanie Esther:

Nice.

[36:37] Vincent:

Heel mooi. Heel tof. Okee, dan als allerlaatste, je hebt net al een beetje de samenvatting gegeven, heb jij nog laatste dingen die jij wilt highlighten, advies, dingen dat als mensen één ding van deze aflevering mee zouden moeten nemen, neem dan dit mee?

[36:56] Marieken:

Ja. Dit heb ik nog helemaal niet gezegd, maar misschien ook wel een beetje: Wees niet bang om op je bek te gaan. Want ik denk dat de meest succesvolle mensen zijn juist de mensen die durven op hun bek te gaan en juist het falen omarmen. Als je kijkt naar echt alle succesvolle mensen, dan zijn het allemaal mensen die dingen hebben geprobeerd, nog een keer hebben geprobeerd, nog een keer hebben geprobeerd, en gewoon doorgaan, en denken van: nou ja, okee, ik zit nu op de grond, ik ben blut, mijn bier is net op, ik weet niet eens hoe ik thuiskom, maar die wel gewoon weten, ja, ik ga gewoon morgen weer verder.

[37:30] Melanie Esther:

Wat een mooi laatste advies voor deze aflevering.

[37:34] Vincent:

Mooi. Yes. En voordat we afsluiten, waar kunnen mensen jou vinden online? Kunnen ze ergens hallo zeggen?

[37:40] Marieken:

Ja. Shit Art punt Amsterdam op Instagram. (@shitart.amsterdam)

[37:43] Vincent:

Cool. Heel erg bedankt voor al jouw inspirerende antwoorden en dat je zo mooi hebt verteld over wat jij doet en dit denk ik toch wel vaak gemiste aspect van optredens wat zo belangrijk kan zijn voor het overbrengen van wat jij wilt overbrengen als artiest. Dus dankjewel.

[38:00] Melanie Esther:

Ja, heel erg bedankt.

[38:02] Marieken:

Graag gedaan, ik vond het erg leuk.

[38:04] OUTRO

Leuk dat je luisterde naar The Live Coaches. Ik ben Vincent de Raad en ik ben Melanie Esther, en in deze aflevering gingen we in gesprek met Marieken van Huijstee over set design.

Volg ons op Instagram via @thelivecoaches om op de hoogte te blijven van nieuwe afleveringen, foto’s en video’s van alle voorbeelden die voorbij zijn gekomen en meer. Alle informatie over onze coachings vind je op onze website: www.thelivecoaches.nl.

Heel erg bedankt voor het luisteren en tot slot, heb je wat geleerd? Ben je geïnspireerd? Vond je dit een toffe podcast? Deel deze aflevering dan met je vrienden, dan maken we samen van elk optreden een ervaring.